We gaan…
… De juiste oliën kiezen voor jouw therapeutisch doel.
… Deze keuze afstemmen op de gebruiker (jezelf, je kind, je bebon/oma, …) rekening houdend met de leeftijd en algehele gezondheid van deze persoon.
… Toepassingsmogelijkheden bekijken (+ juiste draagolie kiezen).
DOEL bepalen
In deze tijd van’t jaar steken de typisch kwaaltjes weer de kop op. Het is herfst, de blaadjes vallen van de bomen, de dikke truien komen stilletjes aan uit de kast en we voelen ons wat nostalgisch met al die mooie warme kleuren rondom ons. Wat we niet gemist hebben zijn die beginnende winterkwaaltjes. Hier en daar wordt er al gehoest, gesnotterd en dan mogen we het covid beestje ook niet vergeten (hoe kunnen we ook?). Of misschien heb je last van een pre-winterdip? Hoe dan ook, wat dan ook, kunnen we te rade gaan bij de natuur.
Oké, nu gaan we even kijken aan wat jij behoefte hebt. We maken een onderscheid tussen de ‘sedatief, kalmerende’ oliën en de ‘stimulerende’ oliën. Je kan je ook baseren op het ‘oil chemistry wheel’ van doTERRA en/of de wijzer van LADRÔME.
Als je doel “sedatief of kalmerend” is zal dit een effect hebben op het centraal zenuwstelsel: verlagen van ons bewustzijn (sedatie), angstverminderende werking (anxiolyticum), slaapbevorderend (zowel inslapen als doorslapen).
Bijvoorbeeld volgende kalmerende oliën (dankzij de stofjes linalool en linalylacetaat):
- Bergamot extract (Citrus bergamia of C. aurantium subsp. bergamia, schil)
- Echte lavendel EO (Lavandula angustifolia subsp. angustifolia, bloeiende top)
- Neroli EO (Citrus x aurantium of C. x aurantium subsp. amara, bloem) Rozengeranium
- Rozenhout EO (Aniba rosaeodora var. amazonica, blad)
Andere kalmerende oliën:
- doTERRA Serenity (blend)
- Wierrook / Frankincense
- doTERRA Copaiba (Copaifera martii of Copaifera officinalis, hars)
- Cederhout EO (Cedrus atlantica, kernhout)
- Ylang-ylang EO (Cananga odorata, bloem)
- Roomse kamille EO (Chamaemelum nobile of Anthemis nobilis, bloem)
- Patchouli (Pogostemon cablin, blad) Sandelhout (Santalum album, kernhout)
- Geranium (Pelargonium graveolens (syn.: P. x asperum, P. roseum),
- Pelargonium cv rose (Bourbon))
- Vanille EO of maceraat
- Valeriaan (Valeriana officinalis)
- Jasmijn (Jasminum officinale var.grandiflorum, bloem)
We kunnen ons centraal zenuwstelsel ook stimuleren met oliën: we verhogen dan ons bewustzijn/focus, we stimuleren onze immuniteit, spijvertering, humeur/gemoed/emoties, …
Bijvoorbeeld: Zoete sinaasappel extract (Citrus sinensis, schil) dankzij het stofje limoneen. Andere citrus oliën zoals pompelmoes extract (Citrus paradisi, schil) en Limoen extract (Citrus aurantifolia, schil of fruit) hebben een gelijkaardige opmonterende, opbeurende werking. Den, citronella en kruidnagel werken ook stimulerend.
Zodra je weet wat je wil bekomen en je doelstelling hebt bepaald, kies je de oliën of extracten met de meest juiste en sterkste werking(en) en laagste toxiciteit.
Want meerdere oliën zijn bijvoorbeeld goed voor de ademhaling maar afhankelijk van het chemotype is er wel eentje dat eruit springt. En net die ene gaan we gebruiken.
Het is dus aan jou om te bepalen wat je wil bekomen door het gebruik van EO’s. Bij de oliën op de site staat steeds een omschrijving van de olie en waarvoor deze goed is.
Gebruiker
ALTIJD opletten met toxiciteit ➞ de geur moet je aanstaan, let goed op de chemotypes en concentraties, dubbelcheck de toedieningswijze en duratie van het gebruik en houd altijd rekening met de levensfase en gezondheidstoestand van de ontvanger.
ALTIJD eerst deze vragen overlopen:
- Ga je de komende 24 uur in de zon komen?
Oliën hebben fototoxische eigenschappen die de werking van ultraviolette stralen op de huid versterken waardoor, afhankelijk van het huidtype, meer of minder sterke verbrandingen kunnen ontstaan voornamelijk de citrusoliën.
- Heb je allergische reacties op bepaalde stoffen?
Sommige oliën, de ‘hete’ oliën, kunnen doordat ze fenolen bevatten onze huid irriteren (zeker als je een gevoelige huid hebt!). Indien je ze toch toepast omdat je wat extra power nodig hebt, tijdens ziekte bijvoorbeeld, kan deze het beste aangebracht worden op de voetzolen (dit kan tegen een stootje) en steeds sterk verdunnen (0.5% = 10 drup/100ml). Maar doe altijd eerst een huidtest: kies je essentiële olie, verdun deze met plantaardige olie (PO) en breng aan op de binnenzijde van de onderarm. Laat dit 48 uur inwerken (zonder te wassen of wrijven) en controleer nadien of er rode vlek(ken), jeuk, zwelling en/of blaasjes zijn ontstaan. Zo ja kan je deze olie best vermijden.
- Heb je epilepsie of andere neurologische aandoeningen?
Bij mensen met epilepsie kunnen er aanvallen (essential oil-related seizures, EORS) optreden, die ook mogelijk zijn bij personen zonder voorgeschiedenis van epileptische aanvallen. Goed opletten met oliën die een hoge concentratie aan 1,8-cineool (eucalyptol) bevatten.
- Ben je zwanger of bestaat de kans dat je nu zwanger bent?
Gebruik Essentiële oliën enkel en alleen in overleg met je (homeopatische) arts en/of gynaecoloog. Vooral in de eerste 3 tot 4 maand van de zwangerschap vermijden we best enkele oliën en dit omdat het embryootje tijdens deze maanden volop in ontwikkeling is en kan reageren op mogelijke (ver)storingen. Ook op het einde van de zwangerschap mijden we best wat oliën omdat deze een uterotonisch (baarmoeder versterkend) en weeën stimulerend effect kunnen hebben. Maar héy, I got your back, dit wil niet zeggen dat mama’s to be geen za-alige massages meer mogen krijgen! Papa’s jullie komen er niet onderuit, die aanslepende vermoeidheid en overbelaste rug, bekken en romp (EN DE REST!) leiden vaker dan we willen tot ambetante pijnen en gezondheidsproblemen waarbij die papa’s dus goed van pas komen. We gaan ons beperken tot babyproof oliën zoals:
- Bergamot extract (Citrus bergamia of C. aurantium subsp. bergamia, schil)
- Echte lavendel EO (Lavandula angustifolia subsp. angustifolia, bloeiende top)
- Mandarijn extract (Citrus reticulata, schil)
- Vanille absolue (Vanilla planifolia of V. fragrans, vrucht)
We gebruiken een maximum van 1% verdunning en vermijden de buikgordel.
- Geef je borstvoeding?
Let op bij het geven van borstvoeding, via de melk kan de baby de reststoffen van de oliën binnenkrijgen of door huidcontact (tepel) opnemen.
- Gebruik je bloedverdunners?
Sommige oliën hebben een bloedverdunnende werking, als je hier medicatie voor neemt is het geen goed plan om deze oliën te gebruiken!
- Heb je een te lage of te hoge bloeddruk?
Ze kunnen ook hier een effect op hebben (verlagend: sandelhout, ylang ylang / verhogend: rozemarijn, tijm, salie, hysop).
- Heb je een oestrogeen-afhankelijke kanker (gehad)?
Bepaalde essentiële oliën, zoals echte salie (Salvia officinalis) moeten met de grootste zorg worden behandeld in het kader van hormoonafhankelijke kankers want ze hebben een hormoonachtige werking. Dat wil zeggen dat ze de werking van sommige van onze hormonen nabootsen.
- Heb je een kind jonger dan 3 maanden aanwezig in de ruimte?
Kinderen onder de 3 maand moeten bepaalde oliën vermijden zoals de oliën met een hoog gehalte aan 1,8-cineool (eucalyptol), hete oliën, menthol houdende oliën (pepermunt, akkermunt).
Als je hier ergens JA op antwoord dient dit verder bekeken te worden. Gebruik nooit zomaar essentiële oliën zonder hun achtergrond te weten.
Toepassingsmogelijkheden (zie veilig gebruik EO’s)
Topisch/cutaan gebruik: lokale toepassing op de huid
Je kiest een of meerdere EO’s en mengt deze met een draagolie of plantaardige olie, deze blend breng je aan op de ‘getroffen’ lichaamsdelen of daar waar nodig ➞ borstkas, rond het oor, op het voorhoofd, schouders, voetzolen, polsen, … Vermijd contact van aromatische extracten met de ogen!
Nadat je de ‘methode’ van toepassing hebt gekozen kies je tot slot nog een draagolie om je EO in op te lossen. Voor een vette huid kan je de plantaardige olie van jojoba, zwarte komijn en macadamia gebruiken. Voor een droge huid argan, avocado en teunisbloem.
In een ander blog artikel vind je hier meer over.
Aromatisch gebruik: verstuiven/diffusen en inhaleren
Het is een gemakkelijke manier om essentiële oliën in te zetten, zolang je kind of huisdier of jijzelf uiteraard (clumsy much?) niet achter de draad kan blijven hangen en een douche krijgt. Dit scenario proberen we toch best te vermijden.
Gebruik een klassieke of ultrasone verstuiver. Tegenwoordig heb je ze in alle geuren en kleuren, maten en hoogtes + voor onze kleinste ontvangers diffusers in de vorm van diertjes (too cute).
Bon, let’s go: kies 2 tot 3 essentiële oliën en druppel er in totaal 3 tot 5 druppels van de gekozen EO’s in je waterreservoir van je verstuiver.
We gaan niet tijdens de slaap verstuiven maar gedurende 30 minuten tot 1 uur (in de ruimte waar je zit) en herhaal 2-3 keer per dag. Je kan ook 30 min tot 1 uur verstuiven in de slaapkamer en als het bedtijd is zetten we hem flink uit.
Intern gebruik
Rechtstreekse inname:
- enkele druppels onder de tong (sublinguaal) (zoals aangegeven op het flesje of bij de aanbeveling)
- oplossing in een vloeistof (water, thee, honing, melk, …)
- gebruik in de keuken (vooral kruiden EO’s: bijvoorbeeld 1 druppeltje oregano bij de spaghettisaus of via tandenstoker* methode)
*tandenstoker methode: je steekt een tandenstoker in de druppelaar van je flesje, deze neemt het op en dan draai je het door je gerecht. Sommige oliën zijn zo ‘straf’ dat dit volstaat.
Onrechtstreekse inname:
- (veggie) capsule: maak je eigen DIY capsules of koop (betrouwbare) kant en klare capsules of softgels
- Neutraal tablet: druppel hier je olie op (1 drup of zie aanbevelingen).
Vergeet niet dat sommige oliën heel sterk zijn. Daarom zijn de 1 ml flesjes handig want er komt maar 1/8e druppel per keer uit, zo voorkom je dat je lekker glas water niet overdonderend smaakt of je mond in de fik staat (bijvoorbeeld met pepermunt). En, en, en drink citrus oliën altijd uit glas of RVS aangezien deze plastiek aantasten én dat wil je niet op drinken!
PS: gecombineerd gebruik van de 3 methoden heeft meer effect dan bijvoorbeeld enkel topisch/aromatisch/intern.
Als je graag meer wil leren over aromatherapie kan ik je zeker en vast de opleidingen en Aroma Talks van Geert De Vuyst aanraden aangezien ik weet hoe moeilijk is om een goed onderbouwde, leerrijke opleiding te vinden waarmee je ook écht iets bent. 😊
Liefs,
Lisa